Οι σταθερές της πολιτικής (10/5/2019)



Πολλοί, καλόπιστοι ή όχι, που παρακολουθούν τις αναρτήσεις αυτού του μπλογ, αλλά κυρίως φίλοι της προσπάθειας, διερωτήθηκαν για την ορθότητα της απουσίας αναρτήσεων κατά τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής περιόδου. Το κύριο επιχείρημά τους, πάντα καλόπιστα ή όχι, είναι αν η στάση αυτή σημαίνει εχθρότητα προς το πολιτικό σύστημα ή απαξίωσή του.
Απαντώ σε όλους ότι καμία εχθρότητα ή απαξίωση δεν υποκρύπτει η απόφασή μου αυτή. το ενάντιο συμβαίνει και στη συνέχεια θα το εξηγήσω.

Όπως είναι γνωστό κανένα σύστημα δεν είναι υπαρκτό. Είναι μία διανοητική σύλληψη προκειμένου να υπάρχει ένα ελάχιστο κοινής αντίληψης και πορείας σε τρόπον ώστε η λειτουργία της κοινωνίας, της έρευνας, της σπουδής και της δημιουργίας να μην πελαγοδρομούν.

Η έννοια του συστήματος είναι ένα πρότυπο στοχασμού το οποίο όμως αποκτά αποτελεσματικότητα από την εφαρμογή  και τους τρόπους λειτουργίας τους οποίους εισάγουν και εξυπηρετούν οι άνθρωποι. Αυτοί οι οποίοι με οποιονδήποτε τρόπο έχουν επιλεγεί να το εξυπηρετούν.
Αυτή η επιλογή μπορεί να έχει διαφορετικά αίτια, από τυχαία τοποθέτηση έως δημόσια εκλογή. Είναι προφανές ότι ο επιλεγμένος ή εκλεγμένος για υπηρεσία, προκειμένου να υπηρετεί ένα σύστημα που στηρίζει το δημόσιο και κοινό συμφέρον έχει αυξημένες υποχρεώσεις. Οφείλει να κατέχει το αντικείμενο για το οποίο εκλέχτηκε, να είναι κατάλληλος δηλαδή και κυρίως υπεύθυνος για την εμπιστοσύνη του κοινού. Σήμερα, συνήθως η εμπάθεια, η ακαμψία, η ιδιοτέλεια και ο φατριασμός είναι το οπλοστάσιο των πολιτικών. Εξαιρέσεις βέβαια, υπάρχουν.
Στη δημοκρατία ο εκλεγμένος έχει υποχρέωση υπηρεσίας προς όλους τους πολίτες. Και όχι μόνον προς αυτούς που τον ψήφισαν ή τους οπαδούς του πολιτικού σχηματισμού που τον υποστήριξε. Θα πρέπει επίσης τα προσωπικά του συμφέροντα να έχουν παραχωρήσει την δυναμική τους στο κοινό συμφέρον. Στην πράξη όμως, ελάχιστη υπάρχει συνειδητότητα κοινοτικού χαρακτήρα και γνώση των κοινωνικών αναγκών του συνόλου. Ο καθένας θέλει να ακούει αυτό που θεωρεί ότι τον συμφέρει αδιαφορώντας για τον συμπολίτη. Επίσης υπάρχει μεγάλη απαιδευσία γύρω απ’ τη δημοκρατία και την πολιτική, ενώ κυριαρχεί με εμμονή η ποδοσφαιρική φιλοσοφία, έχοντας υποκαταστήσει την ψυχολογική ανάλυση των συμπλεγμάτων.
Πολλοί χρησιμοποιούν την πολιτική προκειμένου να εξυψώσουν ή να εμπλουτίσουν την κοινωνική και ταξική τους θέση. Αυτοί είναι οι πιο επικίνδυνοι. Άλλοι, επιδιώκουν οικονομικά κέρδη και εξαργυρώσιμη εξουσία. Άλλοι πάλι την ικανοποίηση εγωιστικών στόχων και την ωραιοποίηση της εαυτότητάς τους. Όλοι αυτοί είναι ακατάλληλοι για δημόσια υπηρεσία.

Η πολιτική στο βάθος είναι η τέχνη του εφικτού συμβιβασμού χωρίς να υπάρχουν θύματα. Όλα αυτά βέβαια αν κριθούν με γνώμονα τις σημερινές συνθήκες που καθορίζουν τις κοινωνικές δυναμικές είναι ανέφικτα, αφού ο καθένας θα τα κρίνει με γνώμονα τις ατομικές του προτιμήσεις και πεποιθήσεις και τα προσωπικά του συμφέροντα. Η πολιτική όμως απαιτεί πολύ μεγάλη ευκαμψία, τόλμη στις αποφάσεις και επιτυχημένη επιλογή των συνεργατών.

Σαν παράδειγμα φέρνω τις τοπικέ εκλογές. Ένα πολύ μικρό και ειδικό σύνολο ανθρώπων έχοντας, απ’ τη φύση του χώρου που κατοικούν, πολύ ορισμένες ανάγκες, με δεδομένες δυσκολίες παρακολούθησης και ένταξης στο πολιτικό σύστημα της χώρας και του κόσμου. Κυρίως όμως απέναντι στην αντίφαση μεταξύ της φυσικότητας που επιβλητικά απαιτεί ο χώρος, τόσο ιστορικά όσο και περιβαλλοντικά, και της καλπάζουσας «πρόοδου» η οποία είναι άλογα συνδεδεμένη με την τεχνική δυνατότητα της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Οι άμυαλοι την ονομάζουν πρόοδο και ανάπτυξη. Η ομοιομορφία και η αντιγραφή δεν είναι πρόοδος ούτε ανάπτυξη αλλά μαϊμουδισμός και παπαγαλία. 
Οι δύο πολιτικοί σχηματισμοί που επιδιώκουν μια αμφίβολης αποτελεσματικότητας νίκη στις επικείμενες εκλογές ανήκουν στον ίδιο ιδεολογικό χώρο, κατά πλειοψηφία, που στο πρόσφατο παρελθόν τούς κάλυπτε στις δημοτικές εκλογές. Σήμερα βρίσκονται αντίπαλοι. Έτσι, πολλοί ικανοί άνθρωποι, με δεδομένη την αξιοκρατική ανάγκη, αντί να είναι συνεργάτες για το «καλό» του τόπου, θα είναι αντίπαλοι αναλώνοντας τους εαυτούς τους και ζημιώνοντας το σύνολο. Αυτός είναι ο κύριος λόγος της προσωρινής παύσης των αναρτήσεων. Δηλαδή, υπερίσχυσε ο υποκειμενισμός ενάντια στην ολότητα. Η οπαδοποίηση απέναντι στην ουσία της πολιτικής. Μία στάση συνεργασίας θα ήταν πράγματι προοδευτική και απόδειξη της υπέρβασης του υποκειμενισμού  σε όφελος της ολότητας και της κοινωνικής συνείδησης.

Υπάρχουν βεβαίως, πάντα, οι εξυπνάκηδες με τις εύκολες κριτικές που κρίνουν τα πάντα με αερολογήματα, κυρίως μη γνωρίζοντας στην ουσία την πολιτική. Άνθρωποι μη δυνάμενοι να κατανοήσουν την ανιδιοτέλεια και την ακεραιότητα, κρίνουν τους πάντες με κίνητρο το υποκειμενικό συμφέρον και όχι την αντικειμενική ικανότητα, χωρίς γνώση των ανθρώπων και των κοινωνιών που συγκροτούν.

Οι σταθερές που ο πολιτικός πρέπει κυρίως να κατέχει,  κατά την άποψη του Ήρωνος του Αλεξανδρινού, τις οποίες ασπάζομαι με σεβασμό, είναι οι εξής: το παρόν, η μονάδα και η ορθή  γωνία.
Το παρόν, υποκείμενο στην χρονική αλλαγή, είναι ο ελάχιστος και περιορισμένος χρόνος στον οποίο οι αναγκαίες παραδοχές για την σύνθεση ενός προβλήματος είναι παρούσες. Έτσι τα μεγάλα ή μακρόπνοα σχέδια είναι μοιραίο ή να μείνουν ατελή ή να αλλάξουν τα δεδομένα τους με τις αλλαγές του χρόνου. Η αντιμετώπιση βήμα – βήμα είναι η πιο ικανή αφού δίνεται έτσι περιθώριο να προσαρμοστούν τα δεδομένα στα μεταξύ των βημάτων διαστήματα. Ειδάλλως, θα δημιουργηθεί ο κενός χώρος στον οποίο διεισδύει η διαφθορά και η προχειρότητα.
Η μονάδα είναι σταθερή αφού την ορίσουμε. Ο πολίτης, οι ανάγκες του, οι επιπτώσεις, το περιβάλλον του, γίνονται σε εξάρτηση με αυτόν και αυτά σταθερά. Η εξάρτηση των φυσικών αναγκών ορίζεται από την φύση, την κλίμακα του χώρου και τις αναλογίες που απορρέουν απ’ τη φύση και όχι από την διαθέσιμη τεχνολογία και την άλογη αντιγραφή ως αντισταθμιστική ενέργεια των παραβάσεων της φυσικότητας.
Τέλος, η ορθή γωνία επηρεάζει όλο το περιβάλλον της και έτσι γίνεται σταθερή αναφορά του. Ορίζεται από τους άξονες των συντεταγμένων που ορίζουν τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Στα μαθηματικά τις ονομάζουν, μεταγενέστερα, συντεταγμένες του Ντεκάρτ. Στην πράξη είναι μια αρχέγονη σύλληψη, αλλά σύγχρονη με την ύπαρξη του ανθρώπου, διαίρεση της πραγματικότητας και της αλληλεξάρτησης. Μια αναλογική συνθήκη που μπορεί να εκφραστεί σαν διαφορετικότητα μέσα σε ένα σύνολο. Οι τέσσερις ορθές γωνίες που σχηματίζονται από τις τεμνόμενες  συντεταγμένες είναι απαραίτητες γιατί δίνουν την πιθανότητα της αλλαγής και των επιπτώσεων της αλληλεξάρτησης. Για παράδειγμα ο πολιτικός χάρτης συνήθως παρουσιάζεται απλοποιημένος, δηλαδή, εμείς και οι άλλοι. Θα πρέπει να υπάρχει μία τρίτη κατηγορία που δεν γνωρίζουμε το μέγεθός της και μία τέταρτη, τουλάχιστον, την οποία δεν υποψιαζόμαστε ούτε καν ότι υπάρχει.

Είναι φυσικό ένα τόσο σύντομο σημείωμα να μην καλύπτει όλες τις πτυχές ενός τέτοιου ζητήματος. Εν κατακλείδι σημειώνω ότι η αξιοκρατία είναι ο εχθρός της αποτυχίας και της μετριότητας.
Η σημερινή εγκαθιδρυμένη ταξική διαστρωμάτωση και η επικράτηση του καταναλωτισμού μαζί με την διαστρεβλωμένη έννοια της ανάπτυξης εμποδίζει και τελικά καταργεί την ανάγκη συζήτησης και επικοινωνίας ανάμεσα στους διαφορετικούς κλάδους γνώσης. Καταργεί επίσης και την κοινή αναζήτηση και ενασχόληση με τα μεγάλα κοινωνικά και ηθικά ζητήματα και τη συμμετοχή όλων σε ένα δημόσιο διάλογο γι αυτά τα θέματα ή προβλήματα. Η έλλειψη αυτή μεταξύ της κοινωνικής ανάγκης και του «ατομικού» συμφέροντος εξυπηρετεί μονομερώς τους ισχυρούς και αλλοιώνει το δημοκρατικό σύστημα.