Η οργάνωση της «άγνοιας» (20/10/2018)

Ο φόβος είναι το σύστημα ασφάλειας που ελέγχει και κυριαρχεί όταν θεμελιώνεται η σύγχυση της άγνοιας. Ο σταθερός και μόνιμος διαχωρισμός των στερεοτύπων γνώσης από την καινοφάνεια, δηλαδή αυτό που γνωρίζω απέναντι στο διαφορετικό, θεμελιώνει ένα διαφορισμό μεταξύ του γνωστού και του άγνωστου, αδιάλλακτο. Δηλαδή, φόβο προκαλεί όχι μόνο το άγνωστο αλλά και αυτό που δεν κατανοούμε. Έτσι το άκαμπτο γνωστό παρέχει μία πλαστή ασφάλεια ενώ το ρευστό διαφορετικό παράγει φόβο.

Όταν λέμε «άγνοια» δεν εννοούμε με κανέναν τρόπο αμάθεια, βλακεία ή χαζομάρα. Η «άγνοια» μπορεί να είναι εξαιρετικά «έξυπνη». Στην πράξη η άγνοια είναι η κατάσταση όπου ένα υποκείμενο, ανεξάρτητα απ’ τη μόρφωση, την εκπαίδευση ή την ικανότητά του και το ποσό της σκεπτικής δραστηριότητάς του, χαρακτηρίζεται από αποφυγή ή φυγοπονία μάθησης, αναβολή ή αποφυγή της προσπάθειας, αυτό που δηλαδή κοινά λέμε βόλεμα και αποφυγή του δυσάρεστου. Δεν παρακολουθεί την ρευστότητα του παροδικού, δεν υιοθετεί εύκολα, ή καθόλου, νέους τρόπους δράσης ή μάθησης, διαφορετικούς από τους εγκαθιδρυμένους και με αυτή την στάση νοεί υπό το κράτος του άγους (με άγος νοώ), της πίεσης των γεγονότων και του χρόνου, με τρόπο δρομικό, γραμμικό και όχι δικτυωτά.

Η βασική οργάνωση της άγνοιας αφορά στην περιχαράκωση με διάφορες σταθερές μιας στερεοτροπικής κίνησης και στόχευσης της σκέψης, παρέχει ένα ορισμένο και ελεγχόμενο χώρο του οποίου η πιθανή σταθερότητα δίνει τη δυνατότητα σχέσης με το περιβάλλον (τον Κόσμο). Ο ελεγκτής που ελέγχει και επιτρέπει την εξερεύνηση αυτού του περιβάλλοντος, που αφορά στο εγώ σαν τρόπος, είναι η λεγόμενη αντίληψη. Έτσι ερμηνεύεται υποκειμενικά και βάσει του γνωστικού αποθέματος μια αντικείμενη κατάσταση. Δημιουργείται έτσι ένα ηθμικό σύστημα τύπου γνωστό – άγνωστο ή εγώ – οι άλλοι ή οποιοδήποτε άλλο δίπολο που κρίνει αυτόματα και δημιουργεί ένα είδος δυιστικής γραφειοκρατίας.

Σαν επόμενη οργάνωση ακολουθεί η ταξινομητική διαδικασία. Ο αυτοματισμός που χαρακτηρίζει την αντίληψη δεν είναι αρκετός για να ασφαλίσει την ακαμψία της άγνοιας και την σταθερότητα του ελεγχόμενου χώρου. Με όργανο μια στερεοτυπική ταξινόμηση ταυτότητας τύπου: καλό – καλό, ωραίο – άσχημο, εύκολο – δύσκολο, οργανώνονται οι διαδικασίες τακτοποίησης του γνωστικού πεδίου και η δομή της χρηστικότητάς του.

Είναι προφανές ότι τα πρότυπα είναι αυτά της κοινής παραδοχής του περιβάλλοντος, σπίτι, σχολείο, κοινωνία κοκ. Προϊόντα εξομοιωτικής απόκτησης και όχι αφομοιωτικής σκεπτικής διαδικασίας.

Μέχρις εδώ οι διαδικασίες χαρακτηρίζονται από μία σχέση δράσης -  αντίδρασης χωρίς μέθοδο, δηλαδή, όπως – όπως. Η μαθησιακή ικανότητα και η καλλιέργειά της αναπτύσσει παραπέρα το σύστημα σε πιο επιτηδευμένες λειτουργίες.

Αυτή η επιδιωκόμενη εκλέπτυνση χρησιμοποιεί τις δεδομένες φυσικές δυνατότητες, όπως ακρίβεια των αισθήσεων, ευστροφία σκέψης, προσοχή κλπ, συνδυάζοντάς τις με νέες που απορρέουν από την μάθηση και την καλλιέργειά της, κυρίως όμως βέβαια, από τη μίμηση.

Η επιβεβαίωση μέσω του αποτελέσματος, των χειρισμών και του μαθησιακού πλούτου δομούν διάφορους λογικούς (αιτία – αποτέλεσμα) τρόπους διεργασίας. Η διανοητικότητα, έτσι, αναπτύσσεται και στοχεύει σε ό,τι έχει οριστεί σαν σκοπός, για παράδειγμα: το ωφέλιμο, την επιβεβαίωση της εμπειρίας, την μετατροπή των αδυναμιών σε ισχύ, την λογικοποίηση της ασφάλειας, την επιβεβαίωση της ατομικής εγωιστικής στερεοτροπικής ακαμψίας, στην ουσία, στην επιβεβαίωση της άγνοιας.

Η αρχική πρωτόγονη ακαλλιέργητη και διαισθητική οξύτητα των αισθήσεων μετατρέπεται σε άκαμπτη, στερεοτυπική, περιχαρακωμένη, εγωιστική λογική. Αυτή η λογική κατηγοριοποιεί το συνολικό γίγνεσθαι και του αποδίδει έτσι ένα σταθερό συναθροιστικό χαρακτήρα θεωρώντας πλανεμένα ότι έτσι ολοκληρώνει ενώ αντίθετα συναθροίζει. Καταστρέφει δηλαδή την αλληλεξάρτηση και έτσι θεωρεί ως πραγματικότητα την χωρίς σχέδιο αταξία που αντιλαμβάνεται (αντιλαμβάνεται, δηλαδή λαμβάνει αντί του πραγματικού).

Αυτό το άτακτο συνάθροισμα της διαισθητικής οξύτητας της ακαμψίας της οργάνωσης της στερεοτυπίας της ταξινόμησης και των χρηστικών χειρισμών του γνωστικού πεδίου θεωρείται πολύ κοινά και ονομάζεται ατομική συνείδηση ενώ είναι το αποτέλεσμα της άγνοιας.